Buzla kaplı dev: Kazbek (5.047), Gürcistan
Güncelleme tarihi: 28 Şub 2022
Kazbek Dağı Tırmanışı (5047 m)
16-19 Ağustos 2014
1. Gün - (16 Ağustos) - Kazbegi Köyü (1800 m) – Meteo Kampı (3670 m)
2. Gün – (17 Ağustos) - Aklimatizasyon ve keşif günü 4200 m’ye kadar yükselme
3. Gün – (18 Ağustos) - Zirve Günü – ve Meteo’ya dönüş –
4. Gün – (19 Ağustos) - Meteo’dan Kazbegi Köyü’ne iniş.
1. Gün (16 Ağustos Cumartesi)
15 Ağustos Cuma akşamı artık daha önceden topladığımız çantalarımız, yıl boyunca yaptığımız tırmanış ve antrenmanlar, son hazırlık ve organizasyonlar ile Gürcistan yolculuğuna hazırdık. Sabiha Gökçen’den kalkacak uçağımız 21:30’daydı. Koşuşturmaca olmasın, rahat rahat yetişelim diye işten hayli erken çıktım. Selda’ da erken çıkıp eve geldi. Ufak tefek işlerimizi de halledip 18:30’da evden çıktık. Bir süre taksi aradıktan sonra bir tanesini yakalayarak bindik.
Köprü ayrımına geldiğimizde trafiğin her zamanki İstanbul trafiğinden de daha feci şekilde tıkalı olduğunu gördük. Neredeyse yarım saat 2. Köprü mü, 1. Köprü mü diye karar veremezken yerimizden de bir santim bile kıpırdayamamıştık. Taksicinin de “abi uçağı kaçırdınız siz” sözünden sonra kafamızdan kaynar sular döküldü, gerçekten kaçıracaktık.
Nihayet 2.köprüden gitmeye karar verdik ve köprü yoluna girdik. Trafik neredeyse hiç ilerlemiyordu. Bu arada Mesut telefon açtı önce güzel başlayan görüşmemiz, Mesut’un “ben köprüyü geçmek üzereyim siz neredesiniz?” sözüyle hayli ilginç bir hale aldı. ” Mesut? köprü? geçmek?”.. Bu kelimeleri bir an örtüştüremedik, ama sonrasında Mesut’un Avrupa yakasına geçmekte olduğunu anladık ve uçağın Sabiha Gökçen’den olduğu söyleyince onun şu an bizden daha kötü durumda olduğu gerçeğiyle karşı karşıya kaldık. Dakikalar ilerliyor, ama biz bir türlü ilerleyemiyorduk. Artık uçağı kaçıracağımıza ikna olup sonraki uçaklara bakmaya başladık. Ancak aşırı pahalı ve alınacak gibi değildi uçuşlar. Bir senedir hazırlandığımız faaliyete şaka gibi gidemeyecektik. Bu arada Mesut aradı ve tekrar Anadolu yakası tarafına geçtiklerini, muhtemelen yetişebileceğini söyledi. Biz de ona tek kalsa bile gitmesini söyledik. Biz bu arada daha köprüye girememiştik. Dakikalar dakikaları kovaladı derken bir umutsuzluk ve umut arası duygularla köprüyü geçmeyi başardık. Bu arada saat de 20:15’i geçiyordu. Sonrasında mucizevi bir şekilde Kavacık ’tan sonra trafik açıldı, bizim kaptan da bastıkça bastı bastıkça bastı. 20:45 gibi havalimanına vardık. Tüm sıranın önüne geçerek içeri girdik ve eşyalarımız vermeyi başardık. Mucizevi bir şekilde yetişmiştik uçağa. Gerçekten çok mutluyduk.
Mesut bizden önce gelip işlemlerini halletmişti zaten. 3 saat önceden de çıksan İstanbul’un azizliğinin ne zaman tutacağı belli olmuyor. Uçağa yetişmiş olmanın sevinci ile kan ter içinde kalmış ve yorulmuş bedenlerimizin perişan halini dinlemeden kendimizi uçağa attık. Sorunsuz ve güzel bir yolculuktan sonra Tiflis’e gece 01:00’de indik.
Daha önceden yazıştığımız ve bize taksi göndereceğini ileten Ketino’nun taksicisi ile bir aksilik olmadan buluşabilmeyi diledik. Ketino gece taksi gönderebilirim deyince biz bir gün sonra çıkacağımız Meteo kampına bugün çıkmak üzere planımızı değiştirmiştik. Zira hava durumuna göre her gün biraz daha kötüye gidiyordu hava; zirveyi riske atmak istemedik. Neyse ki Ketino’nun taksicisi planlandığı gibi oradaydı. İri kıyım, kırmızı suratlı, kocaman elli bir adamdı. 200’er dolardan toplam 600 doları orada Lari’ye çevirdikten sonra Kazbegi köyüne doğru yola çıktık.
Adı Tamazi olan şoförümüz tek kelime İngilizce bilmiyordu. Devamlı “Orkun, İstanbul, Kazbegi” diyordu ve 4-5 gün boyunca devamlı aynı şeyleri tekrar etti. İstanbul’dan gelen bu Orkun arkadaşımız gerçekten büyük iz bırakmış. Şoförümüzle işaret diliyle bile anlaşamayarak yola koyulduk. Google Translate’den “Merhaba” ve “Adın ne” gibi temel cümleleri bulup söylemeye çalıştık. Bizim isimlerimizi de söyledik, ama hiçbirini düzgün söyleyemedi. Benim adımı da “Kondar” olarak telaffuz etti ve benim adım artık Gürcistan seyahati boyunca “Kondar” olarak kalacaktı. Sonradan öğrendiğimiz üzere kondar Gürcüce’de bir otun ismiymiş sonradan kendisini de gördük köyde.
Çin malı sağdan direksiyonlu cip-minibüs karışımı araçla ortalama 40-50 km hızla ilerliyorduk, Orkun hayranı şoförümüz yarı uyur yarı uyanık bir şekilde (hatta yolda bir saat kadar uyuduk) raporlarda 2 buçuk saat kadar sürdüğü söylenen yolu 5 saatte alarak 06:00 gibi Kazbegi köyüne girdik. Yolda birçok yerde yol çalışmaları v.s vardı.
Ketino’nun evine girdik, ortalıkta kimse yoktu. Biz de salonda bulduğumuz kanepelerin üzerine sızdık hemen. Birkaç saat uykunun ardından 09:00 gibi kalkarak Ketino ile tanıştık. Cana yakın, sevimli bir kadın. İngilizcesi de gayet iyi. (Sonradan gördük ki burada genelde kadınlar iş başında ve her şeyi yönetenler onlar :). ) Hemen kahvaltı sofrasına oturduk ve Meteo kampına çıkmak istediğimizi, bu akşam kalmayacağımızı, ancak dağdan döneceğimiz akşam olan Salı akşamı kalacağımızı ilettik, “tamamdır” dedi.
Kahvaltıdan sonra fazla eşyalarımızı Ketino’da bırakarak, yine Tamazi’nin aracıyla ilk durağımız olan ve eşyalarımızı katıra vereceğimiz Sameba Kilisesi’ne doğru yola çıktık. Yaklaşık 1 saat süren ve gerçekten kötü bir yol ile ulaşılan kiliseye vardık. (Buraya yürüyerek çıkmak da mümkün. Oldukça dik, toprak bir patika var.) Burası birçok kişinin ziyaret ettiği, gayet turistik bir yer ve arkasında uzanan Kazbek manzaralı geniş bir çayırı var. Gerçekten güzel bir yer. Kiliseyi dönüşte gezmek üzere arkamızda bıraktık. Katırlara verilecek yükleri Tamazi’ye emanet etikten sonra küçük sırt çantalarımızla Meteo ’ya doğru yola düştük.
Öncelikle orman içinden başlayan belirgin patika daha sonra çimenlerin arasından kıvrılarak ilerlemeye devam ediyordu. Patika oldukça belirgin, manzara muhteşem, oldukça keyifli.. Tempolu bir yürüyüşle bizden öndeki ekipleri bir bir geçtik.
Çok geç kalmadan kampa ulaşıp çadırlarımızı kurup uykuya dalmayı planlıyorduk. Dün gece oldukça maceralı ve yorucu olmuştu. Aslında dün deniz seviyesinden gelip bugün direkt 3700 metre Meteo’ya kadar yükselmek normalde doğru bir tercih değildi. Ancak biz arka arkaya yaptığımız faaliyetlere güvenerek ve havanın da bozacağını düşünerek faaliyeti 1 gün öne almıştık.
Sedlo Arsa denen 3000 metre civarındaki geçidi aştıktan sonra, Sabema’da uzaktan gördüğümüz Kazbek Dağı’nı ve buzulunu tüm ihtişamıyla gördük, gerçekten etkileyici bir görüntüsü var.
Bu geçitten sonra yol biraz alçalıyor daha sonra buzula doğru tekrar yükseliyor. Alçaldıktan sonraki düzlük ise 3100 kampı. Birçok ekip ilk kampı burada atıyor. Biz buraya yaklaşırken bizim katırcı boş katırla ve telaşlı bir şekilde geri dönüyordu. Yanımızdan geçerken bize bir şeyler anlatmaya çalıştı ama anlamadık tabi, o İngilizce biz Gürcüce ya da Rusça bilmiyorduk. “Eşyaları bıraktığını anlatmaya çalışıyor herhalde” diye düşünüp yolumuza devam ettik. Bu arada dağda hava fena şekilde patlamıştı. Tüm dağ kapanmış, bulunduğumuz noktada da gök gürültüsüyle beraber şiddetli bir yağmur başlamıştı. Bir süre daha ilerlediğimizde, o da ne kamp alanında bizim eşyalar (katırcının da eşyaları aynı zamanda) yere atılmış ve yağmurda ıslanmaya başlamış bir şekilde başıboş duruyordu. En mühimi Mesut’un çadırı ortalıkta yoktu. Birden sinirlenmekle, çaresizlik arasında bir halde kalakaldık. Yağmur yağıyor hem biz hem de çantalarımız ıslanıyordu, ayrıca daha Meteo’ya birkaç saat yolumuz vardı. Ağır, büyük çantalarımızı (çantalarımızın içindeki kıyafet v.s. malzemeleri sırt çantamıza alıp büyük çantalarımızı suyla doldurmuştuk) Meteo’ya taşımamız imkânsız görünüyordu. Ayrıca bir çadırımız eksikti. Kısa bir süre ne yapacağımızı tartıştıktan sonra, bizim çadırı kurup 3 kişi geceleyip yarın tekrar bir katırcı bulup üst kampa çıkmak konusunda mutabık kaldık. Ayrıca bir an önce çantaları da ıslanmaktan kurtarmamız gerekiyordu. Plan yine 1 gün sarkmış görünüyordu. Bu arada Mesut’la Selda bizim çadırı kurup eşyaları içine atarken; ben telefon çeken yüksek bir yere çıkıp Ketino’yu aradım. Yine yarım yamalak anlaştık. “Katırcıyla konuşup problemi öğreneceğini ve bana döneceğini” iletti. 10-15 dakika sonra geri aradı ve katırcının gelirken Mesut’un çadırını düşürdüğünü ve eşyaları yıkarak çadırı aramaya geri gittiği söyledi. Meğer yanımızdan geçip giden katırcı da bize bunu anlatmaya çalışıyormuş. Kadından bu bilgiyi aldıktan sonra katırcıyı bekledik 1 saat kadar. Geldiğinde yine anlaşamadık tabi. Sadece çadır ve matı bulamadığını anladık. Kamp alanında hem Rusça hem de İngilizce bilen birileri vardı çok şükür. Biz İngilizce derdimizi anlattık, onlar da Rusça katırcıya aktardılar. Biz üst kampa çıkmak istediğimizi çadırı bir gün sonra Meteo’ya getirmesini söyledik. Nihayetinde kalan eşyalarımızı yükledik, çadırı tekrar topladık ve yeniden Meteo’ya doğru yola koyulduk. 2 saat kadar vakit kaybetmiştik.
Gergeti Buzulu’na ulaştığımızda kramponlarımız taktık. İp birliğine girmeye ihtiyaç duymadık. Önümüzde ilerleyen ekipler vardı.
Onların ve katırların izini (ayak izi değil elbet! :) ) takip ederek buzul boyunca yükseldik. Bu güne kadar ancak Ağrı’nın son buzulu üzerinde yürümüş ve Kilimanjaro ’nun devasa ama erimiş buzullarını uzaktan görmüştük. İlk defa bu denli büyük bir buzul üzerine ayak basmıştık ve hep o anlatılan büyük devasa çatlakları ve ilerisinde morenleri hayretle izledik. Gerçekten bu buz denizi muhteşem bir manzaraydı. Burası böyle ise Himalayalar, And Dağları, Patagonya nasıldır diye düşünüyor insan.. Gidip görmeli mutlaka. Buzulda çatlakların arasından kıvrılarak yükseldik. Artık Meteo kampını tepemizde çok net görüyorduk. En uygun yerde buzuldan ayrılarak toprak alana ayak bastık. Meteo’ya ulaşmak için son dik, toprak/taş karışımı patikayı da ağır adımlarla çıkarak kampa ulaştık.
Burası Sovyet döneminde meteoroloji gözlem evi olarak kullanılmış. Ancak Sovyetler Birliği yıkıldığında Gürcülere kalmış ve dağ evi olarak kullanılmaya başlamış. Bina oldukça eski ve bakımsız. Gürcülere geçtikten sonra da herhangi bir iyileştirme yapılmamış. Alpler ’deki lüks (ancak bir o kadar da pahalı) dağ evleriyle falan kıyas kabul etmez ama İran’dakilerden de oldukça kötü durumdaydı. Aslında biraz bakım yapılsa eli yüzü düzgün bir hale gelir. Dağ evine ulaştığımızda hemen kendimize en uygun ve sessiz çadır yerini seçtik. Kalabalık bir grup Meteo’nun önündeki alandaydı. Biz ise Meteo’nun alt tarafındaki birkaç çadırlık küçük alana çadırımızı kurduk. Çadırı mevta olan Mesut için ise dağ evinde bir yer baktık. Neyse ki yer varmış. Akşam yemeğinde görüşmek üzere ayrıldık.
Mutfak Meteo’nun içerisindeydi, suyu ise buzuldan aşağı çekilen dışarıdaki hortumdan tedarik etmek gerekiyor. Bu su biraz çamurlu ve kumlu. Bir tülbentle şişelere alınmasında fayda var ve kaynatarak kullanmak gerekli. Akşam yemeğinde klasik yemeğimiz Barilla’nın tortellini makarnası vardı, mutfak alanında pişirip afiyetle yedik.
Mutfak alanı oldukça kötü durumda daha önceden bırakılan malzemeler, tencereler, tüpler, çöpler hepsi burada. Lavabo pis kap kacakla dolu, içerisi ana baba günü. Ertesi gün yemeği dışarıda bir yerde yapıp yemeye karar verdikten sonra ve mutfakta tanıştığımız susmak bilmeyen İsrailli hanımefendiden kıvrak bir manevrayla kurtulduktan sonra, Mesut odasında biz de çadırımızda dinlenmeye geçtik. Ne de olsa maceralı ve yorucu bir gündü. Bize 3-4 gün gibi gelen ama sabahı İstanbul’da başlayan gecesi Meteo kampında son bulan oldukça uzun bir gündü.
2. Gün (17 Ağustos Pazar)
Dünün yoğunluğuyla neredeyse deliksiz bir şekilde uyuduk. Neredeyse çünkü gece boyunca birkaç kere tulumumdan resmen fırlayıp hop oturup hop kalktığımız anlar oldu. Derin uykunun arasında önce gök gürültüsüne benzer, sonra bomba patlamasına yakın arka arkaya çok şiddetli gürültüler duyduk. Önce ne olduğunu anlamadık, hava gayet açık görünüyordu. Sonraki patlamaları daha dikkatli dinleyip bunların karşı dağın (Ortsveri) yamacından bomba gibi düşen kaya ve buz parçaları olduğuna kanaat getirdik. Daha önce hiç böyle bir şey görmemiş ve duymamıştık. Bir süre sonra alışıp tekrar uykulara dalsak da gecenin bir vakti heyecanlı vakitler geçirdik doğrusu. İnsan her şeye alışıyor.
Sabah 08:00 gibi uyandık. Bugünkü planımız rotanın en sıkıntılı bölümü olan moren labirentini geçmek, bu şekilde devamlı hareket eden buzul ve buzultaşların en güncel halini birebir tespit etmekti. Akşamdan kararlaştırdığımız gibi Meteo’nun sevimsiz mutfağı yerine, bizim çadırın önündeki düz arazide kahvaltımızı yaptık. Hava da gerçekten muhteşemdi: Sıfır bulut, sıfır rüzgâr.. “Keşke bugün zirveye gitmiş olsaydık” diye içimizden geçmedi değil. Artık yarın ki hava kısmet diyerek, tıka basa yemeğimiz yedik, çayımızı yudumladık. Bu arada gece boyunca gümbürdeyen Ortsveri yamaçlarından güneşin çıkması ve eriyen buzullar nedeniyle taş kaya düşmesi; düşmesi demek az kalır "yağması" standart bir hal aldı. Artık gümbürtülere, patırtılara aldırmadan çayımızı içiyor, aldırmıyorduk. Rutin bir olay haline gelmişti.
Kahvaltı sonrası çantalarımızı toplayıp 09:30 gibi yürüyüşe başladık. Önce belirgin patikadan ilerledik, rota üzerinde birkaç noktada öğleden sonra dereye dönüşen buz geçişleri var, buralardan geçişte sıkıntı yaşadık. Patikayı takip edip yükseldikten sonra, öncelikle beyaz hacın olduğu tepeye ulaşılıyor. Buradan bir süre manzaraya baktıktan sonra, ikinci durağımız olan siyah haça doğru devam ettik. Kısa bir süre sonra siyah hacın olduğu düz alana ulaştık.
Burası ayrıca Meteo’ya alternatif olarak kamp alanı olarak kullanılıyor. Biz de birkaç çadır gördük. Sakinliği açısından tercih edilebilir ama kamp yükünü buraya çıkarmaya gerek yok bence. Bu kamp alanını da geçtikten sonra bir akıntı buzulunu yan geçmek gerekiyor. Burada biz giderken direkt buzul üzerinden yükseldik, ama normal rota -ki dönüşte de burayı kullandık- buzulun en alt kısmından yan geçip toprak alana ulaştıktan sonra yükseliyor.
Buranın bitiminde morenlerin olduğu kısım başlıyor. Morenler (buzul taş) gerçekten değişik yapılar. Birçok derin çukurun arasında dolanan ince kılçıklardan yürüyerek yükselmek gerekiyor. Moren üzerinde birçok alternatif yol var ancak bunların çoğu çıkmaz sokak. Bu nedenle ben labirent demeyi uygun gördüm. Bu labirentte en azından bizim gittiğimiz sene ve mevsimde en güvenli yer morenlerin çıkış yönüne doğru en solundan başlayan hat. Biz çıkarken en sağından geçtik ancak burada ciddi taş düşmesi riski var. Dönüşte doğru yolu daha net görebildik ve bunu da GPS ’imize kaydettik.
Bu gece tekrar buradan geçeceğiz ve gecenin karanlığında bu çukurlardan birine düşmek istemeyiz. Morenlerin girişinde Mesut kendisini yorgun hissettiğini ve bu geceki zirve denemesini riske etmemek adına bizi bekleyeceğini söyledi. Onu aşağıda bırakıp Selda ile morenler arasından yükselmeye başladık. Amacımız meşhur buzul girişini görmek ve rotanın en riskli yerlerinden olan ve gün boyu devasa kayaların vadiye yağdığı Khmaura Wall geçişini daha net görebilmekti. Nitekim saatin öğlene yaklaşmasıyla beraber taş / kaya gümbürtüleri korkunç bir şekilde dağda yankılanıyordu. Bu dehşet görüntüyü dakikalarca hayret ve korku ile izledik. Gerçekten bu şekilde bir taş yağmuru acaba başka herhangi bir dağda olabilir miydi? En azından şimdiye kadar gittiğimiz hiçbir yerde böyle bir şey görmemiştik. Dik yamaçlardan eriyen buzulların şelalesiyle birlikte zaten çürük olan dağ patır patır aşağıya akıyordu. Zaman zaman çamaşır makinesi büyüklüğüne ulaşan kayaların aşağıya uçmalarını izledik ve daha fazla ilerlememeye karar verdik. Bu kadar stres yeterliydi. Yaklaşık 4150 metrelere kadar yükselmiştik. Aklimatizayon hedefimiz için yeterliydi. Vakit kaybetmeden dönüşe geçtik. Yolda gördüğümüz İran Azerisi bir ekiple selamlaşıp daha doğrusu “yorulmayasan”laşıp (bu kelimeyi geçen seneki İran tırmanışlarından öğrenmiştik, kolay gelsin gibi bir şey) inişe devam ettik. Bu arada bizi bekleyen Mesut yağmur gibi düşen kayaları görüp bizim için endişelendiğinden dolayı yukarı bize bakmaya gelmiş yolda karşılaştık. Yarın buralardan nasıl geçeceğimizi tartışarak Meteo kampına döndük.
Artık dinlenme vaktiydi. Bu arada Ketino ile en son konuşmamıza göre çadırı kaybeden katırcı tüm gün tekrar çadırı arayacak ve bugün için buraya getirecekti. Ancak ne çadırdan ne de katırcıdan haber yoktu. Meteo’daki uydu telefonundan Ketino’yu aramaya çalıştık ancak nafile. Çat pat anlaştığımız Meteo’daki yönetim ekibi! bize bir çadır verebileceklerini söylediler. Mesut zaten dün gece kaldığı dağ evini hiç sevmemişti, çadırda yatmayı tercih etti. Eski püskü, gerdirme ipleri kopuk, garip polleri olan markasını bilmediğimiz ama içi saray gibi olan çadırı kurduk Mesut’la. Bu arada bugün yürüyüşte karşılaştığımız Polonyalı çift yanımıza geldi ve gece zirveye gideceklerini, bizimle gelip gelemeyeceklerini, arkamızdan takip etmek istediklerini ilettiler. Biz de bu sorunsuz görünen şirin çiftle beraber hareket etmeyi kabul ettik. Gece tam 02:00’de hazır olmalarını ve bekleyemeyeceğimizi ileterek ayrıldık. Bu arada yan tarafımıza çadırlarını kuran İsrailli 3 genç de bizimle gelmek istediklerini söylediler. Ne olduğunu anlamadan 7 kişi oluvermiştik. Ekip kalabalıklaştıkça sorun var demektir, hele de tanımadığınız insanlar olur ise. Ancak ben biraz tereddütlü davranınca, beraber hareket etmek zorunda olmadıklarını ancak rotayı bilmediklerinden bizi arkamızdan takip etmek istediklerini söylediler; ben de mecburen tamam dedim. Ancak İsrailliler rotayı hiç bilmedikleri gibi üzerlerinde kazaklar, bot bile denemeyecek türden ayakkabılar, muhtemelen annelerinin ördüğü bereler ile dağcıdan çok kartopu oynamaya çıkmış çocuklar gibiydiler. Kazma, krampon, ip vb olmadığından hiç bahsetmiyorum bile. Bu hallerini görünce benim rehber olmadığımı, herhangi bir sorumluluk almayacağımı açık bir şekilde ifade ettikten sonra, en azından Meteo kampından birer krampon kiralamalarını söyledim.
Ortalık sakinleştikten ve akşam yemeklerimizi de yedikten sonra geceki zirve tırmanışı için dinlenmeye geçtik.
3. Gün (18 Ağustos Pazartesi)
Gece planladığımız gibi, 01:00’de uyandık. Bir önceki geceye göre daha rüzgârlı havada ve yine sağdan soldan düşen taş, buz parçalarının gümbürtüsü eşliğinde bir gece geçirdik. Kahvaltıdan sonra çantalarımızı toplayıp çadırları terk ettik. Tam vaktinde yürüyüş için hazırdık. Bu arada yanımızdaki İsrailli grup da peşimize düştü, Polonyalı çiftin kafa lambaları da gerimizden geliyordu.
Bu şekilde patikadan yürüyüşe başladık. Dün geçtiğimiz nehir, dere, su kısımları bu sefer cam buza dönüşmüştü. Geniş bir yan geçişte ciddi kayma tehlikesi vardı, Selda burada kramponlarını takarak geçiş yaptı. Morenlere geldiğimizde dün kaydettiğimiz GPS rotasını takip ettik. Bu bölge, güncel rotanız olmaz ise gece karanlığında oldukça tehlikeli olabilecek bir yer. Yanlış bir yere girmeniz, kayıp düşmeniz an meselesi. Morenler bittiğinde gündüz taş yağmurunun olduğu Khmaura Wall’a ulaştık. Burada duvardan oldukça uzak, sol tarafa yakın yürümeye çalıştık. Günün ağarmasına yakın bir saatte buzulun başlangıcına ve buzul çatlaklarının başladığı yere ulaştık.
Burada ip birliğine girmeye karar verdik. Arkamızdan gelen Polonya’lılar da aynı şekilde ipe girdi. İsrailliler ise tahmin edileceği üzere garip gözlerle ne yaptığımızı anlamaya çalıştılar ve gecenin soğuğunda beklemekten sıkıldıkları ve üşüdükleri için ip, emniyet vb olmadan çatlakların üzerinden sekerek buzulda ilerlemeye başladılar (cahil cesareti).
İpe girdikten sonra yavaş ve güvenli adımlarla Gergeti buzulu üzerinde yükselmeye başladık, buzul bitiminde bir sırtı hedef aldık. Buzul üzerinde bir yüksek kamp daha gördük; sanırım 4500 kampıydı burası. Dağda çok sayıda ara kamp gördük ve kamp yüküyle buralarda yükselen insanlar gözümüze çarptı. Oldukça garibimize giden bir durumdu, tamam Meteo’dan yaklaşık 1.400 metre irtifa alınıyor ama üst kamplara o yükle çıkmak daha büyük eziyet. Bu kadar ara kampa bence gerek yok. Rota uzun da olsa kamp yüküyle oralara çıkmaktan daha iyidir.
Buzulda yükselip sırta ulaşırken birçok buzul çatlağından geçtik, sağ tarafta daha önce sadece resimlerde gördüğümüz büyük serak oluşumlarını biraz hayranlık biraz da korkuyla gözledik. Sırta ulaştığımızda hava iyice aydınlanmıştı ancak bir türlü açmamıştı, yoğun bir sis tabakası içerisinde dağın kuzey sırtına doğru hem yükselip hem yan geçiş yapan rotayı takip ettik. Yükseldikçe yükseldik, rota kıvrıldıkça kıvrıldı sisten dolayı da ne zirveyi ne de nereye gittiğimizi ve ne kadar kaldığını göremiyorduk ama kararlıca devam ettik.
Sırtın dikleştiği ve karın sertleştiği 4750 m’lerde krampon takmaya karar verdik. Bu arada önümüzdeki İsrailliler üşümüş, yorulmuş ve perişan bir halde yanımızdan koşar adım dönüşe geçtiler. Yanlarında krampon olmadığından ve tüm malzemeleri yetersiz olduğundan buraya kadar bile çıkmaları bence büyük başarıydı. Hava bir türlü açmıyor sis dağılmıyordu ama kötüye de gitmiyordu, rüzgâr azdı, yağış yoktu. Artık oldukça dikleşen rotada adım adım yükseliyorduk, önce kazmayı sapla adımları sırayla yükselt, sağ-sol, sonra tekrar kazmayı bir üste sapla.
Bu şekilde bir süre daha sis içerisinde yükseldikten sonra tam önümüzdeki yamaçta 8-10 kişilik bir Rus ekibini yamaçta oturmuş dinlenirken bulduk. Onlar bizi, biz onları gördüğümüze şaşırmıştık. Dağda yalnız olduğumuzu düşünüyorduk. Derken zirveye artık çok az kaldığını yaklaşık 1 saatte ulaşabileceğimiz söylediler. İşte tam burada duymak istediğimiz haberdi çünkü sis dolayısı ile ne kadar kaldığını bir türlü kestiremiyorduk. Bu haber artık yorulmaya başlayan ve irtifa nedeniyle iyice güçsüzleşen bacaklarımıza bir doping etkisi yaşattı. Rus ekibinden ayrılıp tekrar dik yamaçta yükselmeye başladık çok geçmeden oldukça dik bir geçişle kapı diye adlandırabileceğimiz noktadan “saddle” denilen 4900 metrelerdeki geniş düzlüğe ulaştık.
Artık solumuzda kalan 45-55 derece eğimli o son zirve sırtını görür konumdaydık. Gerçekten fotoğraflarda gördüğümüz ve raporlarda okuduğumuz gibi oldukça dik ve zorlu görünüyordu. Üzerine düşen sabah güneşi ile birlikte bembeyaz sert buz, kristal gibi parlıyordu. Sırtta rüzgâr oldukça şiddetlenmişti, Mesut ve Selda kaz tüyü montlarını giydiler. Bense yüzümü tırmalayan keskin rüzgâra karşı kalın balaklavamı kafama geçirdim kaz tüyümü çıkarmaya ve giymeye üşendim. Bize burada yetişen Polonya’lı ekip de son hazırlıklarını yaparken bir şeyler atıştırdık. Bu arada Polonya’lıların bize “Koska Turkish Helva” ikram etmesi de hoş bir sürpriz oldu :)
Hazırlıklar tamamlanınca bu dik buz sırtını “S” çizerek tırmanmaya başladık. Yer yer oldukça dikleşen bölümlerde kramponlarımızın ucuyla tırmanabildik, nispeten yumuşak bölümlerde ise daha önceki grupların izlerini takip ettik. Temmuz ayının ortalarına kadar bu bölüm sert cam buz oluyormuş ve soldaki kayalarda bulunan sikkelerden emniyet hattı kurularak çıkılabiliyormuş. Neyse ki bu mevsimde parkur bu kadar sert değildi; ip birliğinde tırmandık. 45 dakika kadar sonra saat 10:21’de zirveye ulaştık, daha önceki fotolarda burada zirve işaretleri görmüştüm ama sanırım kışın kopmuş veya kar altında kalmış. Zirve konisindeki en yüksek noktada durup Polonya’lı ekiple beraber zirve kutlamamızı yaptık. Maalesef hava hiç açmadığı için zirveden sis bulutu dışında hiçbir şey göremedik.
Rüzgarın oldukça şiddetlenmesi ve patlamaya hazırlanan havanın emarelerine kulak verip fazla oyalanmadan inişe geçtik. Önce çıkışımızdan çok daha hızlı şekilde “saddle” a indik ve burada zirveye çıkma hazırlıkları yapan başka bir ekiple karşılaştık.
Daha sonra da dik çıktığımız sırt hattına doğru hızla alçalmaya başladık. İndikçe iniyorduk ama yol bir türlü yaklaşmıyordu, buraları o kadar saat nasıl tırmandığımıza şaşarak inmeye devam ettik. Bu arada havadaki sis dağılır gibi oldu ve etraftaki muhteşem manzarayı biraz da olsun görür olduk. Zirveden bu manzarayı göremediğimize daha da hayıflanarak inmeye devam ettik. İnişte günün bu saatinde zirveye çıkmaya çalışan Azeri bir grup ile karşılaştık, sabah 08:00’de tırmanışa başlamışlar, çok kalabalıklar ve çok geç başlamışlar ilginç.. Gerçi Azeri dostlarımızın dağcılık anlayışının biraz farklı olduğunu özellikle bir önceki seneki Demavend ve Savalan tırmanışlarında sıkça görmüştük. (Sonradan öğrendik ki zirve yapmışlar ve zirvede hava açıkmış..)
Buzul kulvarına girdiğimizde sabah sert buzda geçtiğimiz bazı noktaların oldukça yumuşadığı ve yer yer ayaklarımızın suya girdiği bölümlerle karşılaştık. Şahsen buralarda tedirgin olduğumu söylemeliyim. Ama asıl dilimizin bir karış açık kaldığı bölüm olan Khmaura Wall’du.. Tüm yamaçtan kopan irili ufaklı bazen devasa boyutlarda ve hiç durmayan kaya yağmurunu seyrettik. Dilimiz tutulmuştu böyle bir olay daha önce hiç görmemiştim, hayretle dehşet arasında gidip geldik bir süre. Adeta sağanak biçimindeki taş yağmuru hiç bitmiyordu. Mümkün olduğunca seri hareketlerle ve mümkün olduğunca sağ tarafa yakın giderek bu gergin bölümü bitirdik. Neredeyse yarım saat içinde sanki dağın bir kulesi aşağı inmiş, şekli değişmişti. Sanırım bu hızla giderse birkaç yıl içinde Kazbek diye bir dağ kalmaz. Morenleri de pür dikkat geçtikten sonra 15:30 gibi Meteo kampına döndük. Bir şeyler atıştırdıktan sonra yorgun bedenlerimizi sıcak tulumlarımızın içine attık. Bu arada dağda hava korkunç derecede patlamıştı. Çadırlarımızda olduğumuza şükrederek uykuya daldık.
4. Gün (19 Ağustos Salı)
İyice uykumuzu alarak erkenden uyandık. Kahvaltı sonrasında eşyaları ve çadırları toplayıp katırcıyı beklemeye başladık. Bu arada fotoğraf çekerek ve Azerilerle sohbet ederek vakit geçirdik. Öğlen olmuştu ve katırcı hala yoktu. Eşyaları Azerilerin ekip liderine teslim ederek inişe geçtik. Çok vakit kaybetmiştik. Buzulda krampon takmadık. Eriyen suların açtığı dar kanalların ya da buzul çatlaklarının arasından yaklaşık 20 dk da buzulun altına indik.
Sürekli birileri gelip gidiyor dağa. Çok kalabalık. Özellikle Ruslar ve İsrailli gençler olmak üzere pek çok ülkeden dağcılar vardı. Hatta aşağıya inerken de sadece buzulu görmeye çıkan, muhtemelen aşağıya kiliseyi görmeye gelmiş yürüyüşçülerin sayısı da oldukça fazlaydı. Dönüş yolunda yine fotoğraf çekerek, sohbet ederek oldukça hızlı bir şekilde ilerledik. Arkada bulutlar ve büyük ihtimalle fırtınalar içindeki zirveyi gördükçe, faaliyeti 1 gün öne almış olmanın ne kadar doğru bir karar olduğunu düşünüyorduk.
Yolda bizi en çok etkileyen görüntülerden biri de İsrailli bir baba ve yaklaşık 3 yaşındaki oğlu idi. Çocuk çıplak ayakları ile boyu kadar olan kayalara tırmanmaya çalışıyor, babasının sırtında yolculuk ederken gülücükler saçıyordu etrafa. Darısı bizim ülkemizdeki çocukların başına dedik. :)
Tüm dönüş yollarında olduğu gibi manzara ne kadar güzel olsa da yol bitmiyordu. Oldukça sıcak (en azından aşağıda) havada Sameba Kilisesi’nin oradaki düz çimenliği ulaştığımızda saat 16:00 civarında idi. Şoforümüz bizi bekliyordu orada. Hemen atladık ve kiliseye kadar bizi götürmesine izin verdik. O kadar yolu yürüdükten sonra kiliseye olan yaklaşık 1 km lik yol açıkçası gözümüzde inanılmaz büyümüştü :) Kilisenin oradaki çeşmede kana kana su içtik. Kiliseyi gezdik. Katırın aşağıya gelmesini beklemeden aşağıya bıraktı Tamazi çok şükür. Sonra tekrar gidip eşyaları alacaktı. (Nasıl anlaştık böyle olacağına dair hiçbir fikrim yok :)) Bizi Kazbegi’nin meydanında bıraktı, hemen kendimizi Cafe 5047 ‘ye attık ve biralarımızı söyleyerek kutlama yaptık :)
Sonra Selda’nın ısrarları ile daha önce fotolarını ve köyde de uzaktan gördüğümüz Hotel Kazbegi'ye yürüdük. Hava kararmaya ve yağmur bulutları da gökyüzünü kaplamaya başlamıştı. Hemen oldukça kokoş olan bu otelin terasında bir yere oturup sohbete devam ettik ve karşımızda yükselen bulutlar içerisindeki Kazbek Dağı’nı seyrettik. Yağmur başladı sonra. Dağda geçirilen 2 günden sonra, herkes kaçışırken biz sakince kenarda bir yer bulup oturmaya devam ettik.
Akşam 20:00 civarında Ketino’nun evine ulaştık karanlık sokaklarda yağmurda yürüyerek, ama çok keyifli bir şekilde :) İçeri girdiğimizde oldukça kalabalık bir grup yemek yiyordu ve bira yüzünden Selda’nın birazcık!! kızarmış yüzünü gördüklerinde biraz panik yaptılar. Tebrikleri kabul ettik ve herkes kalktığında yemeğimizi yedik. Ketino bizi azarladı resmen “ nerede kaldınız bakiyim siz? Cıkcıkcık!!! “.. Sonra anladık ki Ketino bizim gelmeyeceğimizi düşünmüş !! ( ki kalacağımızı söylemiş olmamız ve eşyalarımız oraya gitmiş olmasına rağmen) ve bir anda geliveren daha kalabalık bir gruba tüm odalarını vermiş. Haydiiiii eşyaları tekrar araca yükledik ve başka bir eve doğru yola çıktık. Açıkçası çok hoş olmamıştı bu durum. Üstüne üstlük gittiğimiz evdeki odamız giriş katında ve ortak alanda idi. Bu alanda muhteşem Gürcü şarapları ile şenlenen bir grup insan, yemek yemekte-sohbet etmekte-ve ilerleyen saatlerde de gitar eşliğinde şarkı söylemekte idi. Üst kattaki duşa gitmek bir problem, sonra uykuya dalmak ise daha büyük bir problemdi. Uyur uyanık halde içeriden cilvelooooyy nanaydaa türküsünün tanıdık ezgilerini duymak da ilginçti. En son hatırladığım sahne; artık gürültüye dayanamayan Selda’nın saç baş dağınık, pijama falan dinlemeksizin kapıyı açarak en zavallı hali ile "sessizlik lütfen" deyişi, "sorry" sesleri ve yarım saat sonra çekilen sandalyeler ve sessizlik.. Oh bee!! :)
FAALİYETİN GPS KAYDI İÇİN:
http://tr.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=8217375
HARCAMALAR:
* Tiflis - Gergeti araç 150 lari
* Konaklama 40 lari (kahvaltı dahil)
* Katır 400 lari (gidiş dönüş)
* Cip 120 lari (gidiş dönüş)
Kazbek Dağı'na İlişkin Kısa Notlar;
Kazbek nerede?
Kazbek Dağı, Kafkas Dağ silsilesi üzerinde, Gürcistan'ın kuzeydoğu ucunda Rusya sınırındaki Kazbegi kasabasında bulunan bir dağdır. Tiflis'e araç ile yaklaşık 160 km mesafededir.
Dağ'ın ön yüzü Gürcistan'a, arka yüzü ise Rusya'ya aittir.
Ne zaman çıkılmalı?
Eğer bizim gibi yaz tırmanışı yapmak istiyorsanız. Temmuz ve Ağustos ayları ideal olacaktır. Haziran ve Eylül aylarında da başarılı tırmanışlar yapılabilir fakat bu dönemde kar yoğunluğu, özellikle son dik kulvarda cam-buz ya da sert kar olasılığı artar.
Kazbek'e kış tırmanışları da yapılabilmektedir fakat bu tip dağlara kış tırmanışı yapmak sadece tecrübeli ekiplerin yapabileceği, zorlu bir faaliyettir.
Kazbek zor bir dağ mı?
Zorluk kavramı tabii ki çok değişken ve göreceli bir kavramdır. Örneğin çok zorlu zirvelerin bulunduğu And Dağları'ndaki Nevado Pisco zirvesi, etraftaki diğer dağlara göre kıyaslandığında "kolay" diye bilinen bir dağdır. Ya da Island Peak, etrafında Everest, Lhotse, Nuptse, Ama Dablam gibi dağlar bulunması sebebiyle "trekking zirvesi" adını alır fakat hiç de öyle olmadığını yazılarımızı okuyarak anlayabilirsiniz. Bu nedenle zorluk kavramını ancak kıyasla ifade etmek mümkündür.
Kazbek Dağı'nı genel olarak zor bir dağ olarak değerlendirmek mümkün olmasa da çıktığımız başka 5.000'likler; Nevado Pisco, Cotopaxi Dağları'na göre kolay, Ağrı Dağı, Demavend, Kilimanjaro gibi dağlara göre daha zor bir dağdır.
Uzun rotası, dik kulvarları, buzul çatlakları v.b. ile daha önce hiç dağa gitmemiş, dağcılık eğitimi almamış ekipler için pek uygun değildir. Temel dağcılık bilgisi ve ip birliğinde ilerlemeyi tecrübe etmiş olmak gerekir. Öncelikle yukarıda belirttiğimiz görece daha kolay dağlar ile başlanabilir. Dağa çok sayıda tecrübesiz ekibin, hayatında ilk defa dağa çıkan kişilerin gidiyor olması bu gerçeği değiştirmez.
Ayrıca 5.000 metreyi aşan yüksekliği ile bir yüksek irtifa dağcılık faaliyetidir. Yüksek İrtifa etkileri ve yüksekliğe uyum için yazımızı buradan tıklayarak okuyabilirsiniz.
Rehber şart mı?
Kazbek için rehber bulundurmak zorunlu değildir. Biz de tırmanışımızı sadece kendi üç kişilik ekibimizle ve rehbersiz olarak gerçekleştirdik. Ancak ekibimiz daha önce benzer dağlara gitmiş, belli bir dağcılık eğitimi ve tecrübesi bulunan bir ekipti. Öncesinde dağ ve rota ile ilgili geniş bir hazırlık yaptık ve problem yaşamadan faaliyeti tamamladık.
Eğer tecrübe ve bilginize güvenmiyorsanız fakat çıkabileceğinize de inanıyorsanız rehberli bir tura da dahil olabilirsiniz. Hem Türkiye'de hem de Gürcistan'da çok sayıda Kazbek tırmanış turu bulabilirsiniz.
Hangi teknik malzemeler gerekli?
Genel dağcılık yüksek irtifa kıyafet ve malzemelerine ek olarak aşağıdaki teknik malzemelerin de bulundurulması gerekir. Bizim gibi çadır kamplı yapacaksanız tabii ki çadır, uyku tulumu, mat ve diğer kamp malzemeleriniz de yanınızda olmalı.
Buz kazması
Krampon (otomatik tercih edilmeli)
Emniyet Kemeri
Kask
İp
Yardımcı ip (prusik ipi)
Gerekli durumlar için Buz vidası, sekizli, karabina ve perlonlar
İyi yalıtımlı bir dağ botu ya da plastik bot, krampona uyumlu